(binhthuan.gov.vn) Trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 46, các nhà lãnh đạo ASEAN và đối tác, trong đó có Trung Quốc và Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) đã tái khẳng định cam kết duy trì hòa bình, ổn định, tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông.

Trong Tuyên bố Chủ tịch được công bố ngày 28/5/2025 sau khi kết thúc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 46 với chủ đề “Bao trùm và Bền vững”, các nhà lãnh đạo đã nhắc lại nhu cầu duy trì trật tự khu vực dựa trên luật lệ và kêu gọi tất cả các bên kiềm chế tối đa và tránh mọi hoạt động có thể làm leo thang tranh chấp hoặc đe dọa hòa bình và ổn định ở vùng biển đang tranh chấp.

Tuyên bố nêu rõ: "Chúng tôi tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn, tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông", đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy lòng tin giữa các bên liên quan.

Các nhà lãnh đạo ASEAN kêu gọi tất cả các bên tránh các hành động khiêu khích có thể làm phức tạp thêm tình hình và thay vào đó theo đuổi các biện pháp hòa bình để giải quyết tranh chấp, tôn trọng đầy đủ các quy trình pháp lý và ngoại giao, phù hợp với luật pháp được quốc tế công nhận, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.

Ngoài ra, các nhà lãnh đạo ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) năm 2002, đóng vai trò là cam kết chính trị nhằm tránh các hành động căng thẳng và giải quyết các tranh chấp thông qua đối thoại.

Đồng thời, ASEAN hoan nghênh những tiến triển đạt được trong các cuộc đàm phán đang diễn ra hướng tới Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) được mong đợi từ lâu. "Chúng tôi hoan nghênh những tiến triển trong các cuộc đàm phán đang diễn ra về COC", các nhà lãnh đạo ASEAN lưu ý, đồng thời cho biết thêm rằng khối này vẫn cam kết sớm hoàn tất COC hiệu quả và thực chất theo luật pháp quốc tế, bao gồm cả UNCLOS 1982.

ASEAN hoan nghênh các biện pháp thiết thực nhằm giảm căng thẳng trên biển và giảm thiểu rủi ro tai nạn, hiểu lầm và tính toán sai lầm. Các nhà lãnh đạo tái khẳng định tầm quan trọng của việc thực hiện các biện pháp xây dựng lòng tin và phòng ngừa để thúc đẩy lòng tin và sự minh bạch hơn giữa các bên liên quan tại Biển Đông.

Tuyên bố kết thúc bằng việc khẳng định lại lập trường lâu dài của ASEAN về nhu cầu duy trì và tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982, với tư cách là khuôn khổ pháp lý chung chi phối các đại dương và hành vi hàng hải trên thế giới.

Tại Hội nghị cấp cao ASEAN, Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) lần thứ hai, các nhà lãnh đạo cũng khẳng định cam kết duy trì hòa bình, ổn định, bảo đảm an ninh hàng hải, thúc đẩy các giải pháp hòa bình cho các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, thúc đẩy hợp tác ứng phó các thách thức an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, an ninh mạng, tội phạm xuyên quốc gia.

Ngoài ra, trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao ASEAN, Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh, Trung Quốc, các nhà lãnh đạo cũng khẳng định tầm quan trọng của giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, bảo đảm an ninh hàng hải, đề cao giá trị đối thoại, hợp tác, cùng xây dựng lòng tin.

Nguyễn Phương (Nguồn: Baoquocte.vn)